HAYVAN KURTARMA

[Çocuklar için Yeşil Kitaplar] Hayvan Kurtarma – Ömür Kurt

Konuk Yazar 29/12/2018

Amerikalı doğabilimci John Burroughs, “Sevgi olmadan bilgi kalıcı olmaz. Fakat sevgi önce gelirse bilgi kesinlikle arkasından gelecektir,” diyor. Çocuklarımızı üzerinde yaşadığımız gezegene saygı duyan bireyler olarak yetiştirebilmek için biz ebeveynlerin öncelikli görevi, erken dönemde doğa sevgisi verebilmek. Onların minik omuzlarına taşıyabileceklerinden fazla yük ve korku bindirmeden, doğayla oyun arkadaşı olmalarını sağlamak, bu yolda atacağımız ilk adım. İkinci adım ise doğayla ve yaşadığımız çevreyle uyumlu, sürdürülebilir yaşam tarzı benimsemeleri için doğru rol modelleri sunan çocuk kitapları seçmek.

Yeşil Gazete, “Çocuklar için Yeşil Kitaplar” yazı dizisi illüstrasyonu için Gonca Mine Çelik’e teşekkür ederiz

Bu amaçla biz [Çocuklar için Yeşil Kitaplar] adını verdiğimiz bir diziye başladık. Çocuklara çevre bilinci aşılayan, farklılıklarımızla bir arada yaşamanın mümkün olduğunu gösteren kitapları derlemeye karar verdik. Bildiğimiz kitapları anımsamaya, bilmediklerimizle tanışmaya, tanıtmaya niyet ettik.

***

Hayvan Kurtarma

Bir Hayvan Haklarına Giriş Denemesi

Yazının sonundaki künyede kitabın yazarına da yer verdim ama aslında bu kitabın bir yazarı yok, yaratıcısı var! Böyle demek daha uygun düşüyor; çünkü kitabımız bir sözsüz kitap! Yani kitapta yazı yok, resimler var.

Kitaptaki transparan sayfalar sayesinde resimler çift anlam barındırıyor. Transparan sayfaları çevirince kendimizi yeşillikler içerisinde yemlenen tavukları kapalı ve karanlık bir tavuk çiftliğinde buluveriyoruz. Ya da bir ağacın kenarına kıvrılıp uyuyan bir tilkiyle şık giyimli bir kadının boynunda bir atkı olarak karşılaşıveriyoruz. Kitap, bu transparan sayfalar yöntemiyle okura hayvanların olmaları gereken yerin neresi olduğunu sorduruyor. Sayfaları çevirerek hayvanların yaşamaları gereken yerde, kendi yaşam alanlarında yaşamalarını sağlayabiliyorsunuz; yani kitabın sözüyle hayvan kurtarıcısı bir kahramana dönüşebiliyorsunuz. Kitap bu anlamda, hayvan hakları konusuna bir giriş niteliğinde.

Günümüz toplumu hayvanları herhangi bir metadan, bir tüketim nesnesinden farklı görmezken okuru hayvan hakları meselesiyle tanıştırma çabası çok kıymetli. Hayvanların da birer canlı olduğunu, ömürlerini doğal yaşam alanlarında sürdürmeye hakları olduğunu, üstelik hiç de didaktik olmayan bir yolla gözler önüne seriyor Hayvan Kurtarma. Okur kitapla kendisi birebir ilişki kuruyor, kitabı deyim yerindeyse yeniden yaratıyor.

Ancak tüm bunlara rağmen kitabın okuru kitabı yeniden yaratmaya davet etmek için yönelttiği “Sen hangi hayvanları kurtarırdın?” sorusu kanımca sorunlu. Tüm canlılar eşit değere sahipken, okuru hayvanların bazılarını diğerleri pahasına seçmeye yönlendirmek, içinde, en çok sevdiğimiz ve daha az sevdiğimiz hayvanlar gibi ayrımcı bir tutuma sevk etme tehlikesini barındırıyor.

Yine de Hayvan Kurtarma çok yaratıcı, zekice kurgulanmış, başarılı bir hayvan haklarına giriş denemesidir diyebilirim rahatlıkla. Hayvan Kurtarma, eşitliğe çok ihtiyaç duyduğumuz bu çağda zincirin en zayıf halkasının, yani hayvanların da hakları olduğunu hatırlattığı için bir tebriği hak ediyor!

…

Yazan: Patrick George
Resimleyen: Patrick George
Çeviren: Dila Altındiş Balcı
Yayınevi: MEAV, Bir Kitap Yolla
Yayın Yılı: 2016
Yaş Grubu: 3 yaş ve üzerihttps://yesilgazete.org/blog/2018/12/29/cocuklar-icin-yesil-kitaplar-hayvan-kurtarma-omur-kurt/

LAİKA ASTRONOT KÖPEK

[Çocuklar için Yeşil Kitaplar] Laika Astronot Köpek – Ömür Kurt

Konuk Yazar 12/01/2019

Amerikalı doğabilimci John Burroughs, “Sevgi olmadan bilgi kalıcı olmaz. Fakat sevgi önce gelirse bilgi kesinlikle arkasından gelecektir,” diyor. Çocuklarımızı üzerinde yaşadığımız gezegene saygı duyan bireyler olarak yetiştirebilmek için biz ebeveynlerin öncelikli görevi, erken dönemde doğa sevgisi verebilmek. Onların minik omuzlarına taşıyabileceklerinden fazla yük ve korku bindirmeden, doğayla oyun arkadaşı olmalarını sağlamak, bu yolda atacağımız ilk adım. İkinci adım ise doğayla ve yaşadığımız çevreyle uyumlu, sürdürülebilir yaşam tarzı benimsemeleri için doğru rol modelleri sunan çocuk kitapları seçmek.

Yeşil Gazete, “Çocuklar için Yeşil Kitaplar” yazı dizisi illüstrasyonu için Gonca Mine Çelik’e teşekkür ederiz

Bu amaçla biz [Çocuklar için Yeşil Kitaplar] adını verdiğimiz bir diziye başladık. Çocuklara çevre bilinci aşılayan, farklılıklarımızla bir arada yaşamanın mümkün olduğunu gösteren kitapları derlemeye karar verdik. Bildiğimiz kitapları anımsamaya, bilmediklerimizle tanışmaya, tanıtmaya niyet ettik.

***

Laika Astronot Köpek: Uzak Yıldızlara Bir Selâm

Laika, Astronot Köpek, SSCB tarafından 3 Kasım 1957’de Sputnik 2 uzay aracıyla uzaya fırlatılıp Dünya’nın yörüngesi etrafında dönen ilk hayvan olan köpek Laika’nın öyküsünü anlatıyor.

Ancak bu mutlu bir öykü değil. Laika aslında insanlığın uzay macerasına kurban ediliyor. Roketin uzaya fırlatılışından birkaç saat sonra araçtan haber alınamıyor ve Laika’nın uzayda kaybolduğuna hükmediliyor. Esasen bu hikâye ölümle sonlanacağı bilinen bir hikâye. Çünkü çok maliyetli olacağı düşünülerek Laika’nın dünyaya geri getirilmesi için hiçbir plan yapılmıyor. Sputnik 2 misyonunda çalışan bilim insanlarından Dimitri Malaşenkov’un 2002 yılında, Laika’nın yolculuğundan tam 45 yıl sonra açıkladığı üzere, Laika, kalkıştan 5 ilâ 7 saat sonra içinde bulunduğu kapsülün aşırı ısınmasından dolayı hayatını kaybediyor. Üstelik, yine misyonda görevli doktorlardan Oleg Gazenko’nun 1998 yılında deyim yerindeyse itiraf ettiği üzere bu deneyden Laika’nın ölümünü meşrulaştıracak kadar bilgi edinilemiyor.[1]

Peki, ya yeteri kadar bilgi edinilmiş olsaydı? Laika’nın ölümü meşrulaşmış olur muydu? Laika kurban edilmemiş olur muydu? Kitabın bu sorulara benim de hararetle katıldığım yanıtı net bir hayır. İstediğimiz kadar Laika adına pullar basalım, heykeller dikelim, onu kahraman olarak analım, bu uzay macerasını haklı çıkartamayız diyor kitap. Üstelik bu yanıtı öyle yüksek sesle, kulağımıza bağırarak değil, ruhumuza dokunan, yüreklerimizi burkan, alçak gönüllü bir üslupla ve Laika ile empati kurmamızın yolunu açan, içimize işleyen çizimlerle yapıyor. Tavrını net koyuyor koymasına ama bunu didaktik ve kulak tırmalayan bir üslupla değil, Laika’nın öyküsünün içine girmemizi sağlayarak yaşamdan ve yaşatmaktan yana aldığı tavırla yapıyor. Hem de umudu dürten, hayal gücüne yol açan bir sonla içimizi ısıtıyor.

Laika’yı içten bir sevgi ve umutla anan bu kitap benim hem gözlerimi doldurdu, hem de gülümsetti. Siz de çocuklarınızla beraber bu kitabı okuyun; uzaya, yıldızlara, Laika’ya bir selâm gönderin derim ben!

***

Yazan: Owen Davey
Resimleyen: Owen Davey
Çeviren: Gökçe Gökçeer
Yayınevi: MEAV, Bir Kitap Yolla
Yayın Yılı: 2017
Yaş Grubu: 5 yaş ve üzeri

***

[1] Laika: Gerçekleşeceğini Herkesin Bildiği Bir Ölümün Hikâyesi, http://www.nationalgeographic.com.tr/makale/kesfet/laika-gerceklesecegini-herkesin-bildigi-bir-olumun-hik%C3%A2yesi/2523 

https://yesilgazete.org/blog/2019/01/12/cocuklar-icin-yesil-kitaplar-laika-astronot-kopek-omur-kurt/

.